Thuốc trứng (Pessaries / Ovules)

Thành phần và Cơ chế hoạt động

Thuốc trứng thường chứa hoạt chất kết hợp với một tá dược. Tá dược này có thể là gelatin, glycerin, polyethylene glycol, hoặc bơ cacao. Tá dược giúp thuốc giữ được hình dạng, tan chảy ở nhiệt độ cơ thể, và giải phóng hoạt chất một cách hiệu quả. Khi được đưa vào âm đạo hoặc trực tràng, nhiệt độ cơ thể làm tan chảy tá dược, cho phép hoạt chất được phân tán và hấp thụ qua niêm mạc. Một số tá dược còn có tác dụng bôi trơn, làm dịu vùng da bị kích ứng. Việc lựa chọn tá dược phụ thuộc vào hoạt chất và mục đích điều trị. Ví dụ, gelatin thường được sử dụng cho các thuốc trứng giải phóng hoạt chất nhanh, trong khi bơ cacao thích hợp cho việc giải phóng hoạt chất chậm và kéo dài.

Các loại Thuốc trứng và Công dụng

Thuốc trứng được sử dụng để điều trị nhiều tình trạng khác nhau, tùy thuộc vào hoạt chất được chứa trong đó. Một số loại thuốc trứng phổ biến bao gồm:

• Thuốc trứng kháng nấm: Chứa các hoạt chất như clotrimazole, miconazole, hoặc fluconazole, được sử dụng để điều trị nhiễm trùng nấm âm đạo (Candida).
• Thuốc trứng kháng sinh: Chứa các hoạt chất như metronidazole hoặc clindamycin, được sử dụng để điều trị nhiễm khuẩn âm đạo do vi khuẩn.
• Thuốc trứng nội tiết tố: Chứa các hormone như estrogen hoặc progesterone, được sử dụng để điều trị các triệu chứng mãn kinh, teo âm đạo, hoặc hỗ trợ sinh sản.
• Thuốc trứng điều trị táo bón: Thường chứa glycerin hoặc bisacodyl, giúp làm mềm phân và kích thích nhu động ruột.

Ưu điểm và Nhược điểm

Ưu điểm:

• Tác dụng tại chỗ: Thuốc trứng cung cấp tác dụng tại chỗ trực tiếp lên vùng bị ảnh hưởng, giảm thiểu tác dụng phụ toàn thân.
• Hấp thu nhanh: Hoạt chất được hấp thu nhanh chóng qua niêm mạc âm đạo hoặc trực tràng.
• Dễ sử dụng: Thuốc trứng tương đối dễ sử dụng tại nhà.
• Phù hợp cho những người khó nuốt thuốc: Thuốc trứng là một lựa chọn thay thế tốt cho những người gặp khó khăn khi nuốt thuốc viên.

Nhược điểm

• Có thể gây kích ứng: Một số người có thể bị kích ứng hoặc khó chịu tại chỗ sau khi sử dụng thuốc trứng.
• Có thể bị rò rỉ: Thuốc trứng có thể bị rò rỉ ra ngoài, đặc biệt là khi vận động. Sử dụng băng vệ sinh hàng ngày có thể giúp hạn chế tình trạng này.
• Không phù hợp cho tất cả mọi người: Thuốc trứng có thể không phù hợp cho phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú, hoặc những người có tiền sử dị ứng với các thành phần của thuốc. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Cách sử dụng

Rửa tay sạch sẽ trước và sau khi sử dụng thuốc trứng. Nằm ngửa, co đầu gối và nhẹ nhàng đưa thuốc trứng vào âm đạo hoặc trực tràng bằng ngón tay hoặc dụng cụ hỗ trợ đi kèm. Nên nằm yên trong vài phút sau khi đưa thuốc vào để thuốc tan chảy hoàn toàn. Nên sử dụng thuốc trứng vào buổi tối trước khi đi ngủ để tránh rò rỉ.

Lưu ý

Luôn đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng thuốc. Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ nếu có bất kỳ câu hỏi hoặc thắc mắc nào. Không tự ý điều trị mà không có sự hướng dẫn của chuyên gia y tế.

Các dạng bào chế tương tự

Mặc dù thường bị nhầm lẫn, thuốc đặt âm đạo (vaginal tablets) và thuốc đạn (suppositories) không hoàn toàn giống với thuốc trứng. Thuốc đặt âm đạo thường có hình dạng giống viên nén, trong khi thuốc đạn thường được sử dụng cho đường trực tràng và có hình dạng thon dài như viên đạn. Tuy nhiên, cả ba dạng bào chế này đều được thiết kế để tan chảy hoặc hòa tan ở nhiệt độ cơ thể và giải phóng hoạt chất.

Tác dụng phụ

Như đã đề cập, thuốc trứng có thể gây ra một số tác dụng phụ tại chỗ như kích ứng, ngứa, rát, hoặc tiết dịch âm đạo bất thường. Đối với thuốc trứng nội tiết tố, có thể gặp các tác dụng phụ toàn thân như đau đầu, buồn nôn, thay đổi tâm trạng, hoặc tăng cân. Nếu gặp bất kỳ tác dụng phụ nào, hãy ngừng sử dụng thuốc và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Bảo quản

Bảo quản thuốc trứng ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp và nhiệt độ cao. Không sử dụng thuốc trứng đã quá hạn sử dụng. Để thuốc tránh xa tầm tay trẻ em.

Tương tác thuốc

Một số loại thuốc trứng có thể tương tác với các loại thuốc khác. Hãy thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang sử dụng, bao gồm cả thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn, và thực phẩm chức năng.

Cân nhắc đặc biệt

• Phụ nữ mang thai và cho con bú: Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc trứng nào trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú.
• Trẻ em: Việc sử dụng thuốc trứng cho trẻ em cần được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ.
• Người cao tuổi: Người cao tuổi có thể nhạy cảm hơn với tác dụng của thuốc trứng.

Khi nào cần liên hệ với bác sĩ?

Liên hệ với bác sĩ ngay lập tức nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây sau khi sử dụng thuốc trứng:

• Chảy máu âm đạo bất thường
• Đau vùng chậu dữ dội
• Sốt cao
• Phản ứng dị ứng như phát ban, ngứa, sưng mắt, môi, lưỡi, hoặc khó thở.